W tym roku jako nadleśnictwo postanowiliśmy włączyć się w obchody Dnia Czystego Powietrza obchodzonego 14 listopada. Włączając się w akcję Fundacji Ekologicznej ARKA organizowaliśmy przez cały miesiąc warsztaty edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych, osób z niepełnosprawnościami i seniorów poświęcone problemowi zanieczyszczenia powietrza. Tłumaczyliśmy uczestnikom warsztatów jaką rolę odgrywają porosty w określaniu stopnia zanieczyszczenia powietrza, wskazując, na jakich podłożach rosną. Kluczowym elementem warsztatów terenowych było rozpoznawanie porostów o różnych typach plech, prowadzenie prostych obserwacji przyrodniczych oraz ocena skażenia powietrza przy użyciu tzw. skali porostowej.

Jak wygląda obecnie sytuacja w naszym kraju?

• Polski obywatel z powodu zanieczyszczeń powietrza traci średnio około 9 miesięcy życia.
• W Polsce największy udział w zanieczyszczeniach powietrza ma niska emisja, czyli emisja pyłu PM10 (cząstka pyłu o średnicy 10 mikrometrów lub mniejszej) ze źródeł o wysokości do 40 metrów. Źródłem tych pyłów są spaliny samochodowe, dym z kominów pieców centralnego ogrzewania w domach jednorodzinnych. Piece te są przestarzałe i nieefektywne. Na dodatek spala się w nich słabej jakości węgiel, muł i odpady, które powinny trafić do recyklingu, a nie do domowego pieca!
• Stężenie PM10 przekracza normy na 90% obszaru Polski.
• W Polsce brakuje norm jakości węgla przeznaczonego do spalania. Nie ma też żadnych standardów emisji dla eksploatowanych kotłów i pieców o mocy poniżej 1 MW ani systemu nadzoru jakości ich produkcji.  Według ostatniego raportu WHO (z 2014 r.) każdego roku z powodu zanieczyszczonego powietrza (w konsekwencji przewlekłych chorób układu oddechowego, naczyniowo sercowego czy neurologicznego, ataków serca, zawałów czy udarów) umiera przedwcześnie 430 tys. Europejczyków - w tym 45 tys. Polaków.

Jak lasy wpływają na jakość powietrza?

• Łącznie Lasy Ziemi zaspokajają połowę zapotrzebowania na tlen wszystkich ludzi i zwierząt produkując go rocznie około 26 mld ton.
• Przeciętne drzewo absorbuje odpowiednio 1 tonę dwutlenku węgla na każdy m3  przyrostu i produkuje przy tym 727 kg tlenu.
• Do drzew dostarczających największej ilości tlenu należą: buk pospolity, klon i robinia akacjowa (1,1 kg), wierzba krucha i dąb (0,8 kg), lipa i jesion (0,7 kg). Podobne ilości tlenu wytwarzają drzewa iglaste takie jak sosna.
• Jedno drzewo produkuje w ciągu roku tyle tlenu, ile zużywa człowiek w ciągu 2 lat życia.
• Las na powierzchni 1 ha rocznie asymiluje około 3600 kg węgla, zawartego w 16 mln m3 powietrza. To znaczy, że hektar lasu wchłania w ciągu 1 godziny tyle CO2, ile wydziela go w tym czasie 200 osób.
• Drzewa pochłaniają i neutralizują substancje toksyczne takie jak: dwutlenek węgla, dwutlenek siarki oraz metale ciężkie (ołów, kadm, miedź, cynk).
• Świerkowy żywopłot posadzony wzdłuż ruchliwej ulicy potrafi zatrzymać do 70% zanieczyszczeń.
• Fitoncydy oraz olejki eteryczne wydzielane przez drzewa pełnią rolę bakteriobójczą.

Realizując kampanię „Dla Lasu Dla ludzi - LP dla klimatu” poprzez grupowy zakup energii elektrycznej dla jednostek LP, termomodernizację 110 budynków LP, w tym montaż 140 mikroinstalacji OZE o mocy o mocy 2 MW w latach 2017-2019 Lasy Państwowe zaoszczędziły 31 tyś. GJ energii na rok - to tyle ile zużywa ponad 4000 gospodarstw domowych.